Financieel overzicht Kaderbrief 2023

Wij geven hieronder per financiële ontwikkeling een korte toelichting op de cijfers. Indien u hier al eerder over bent geïnformeerd dan verwijzen wij kortheidshalve naar het betreffende document.

Septembercirculaire 2021 en decembercirculaire 2021
U bent geïnformeerd over de beschikbare middelen voor de kaderbrief 2023 vanuit de stelpost algemene uitkering bij de septembercirculaire (raadsvoorstel 22 december 2021) en de decembercirculaire ( raadsinformatiebrief 24 februari 2022). De beschikbare middelen als genoemd in deze documenten zijn hier opgenomen. 

Maartbrief 2022 – herijking gemeentefonds
Op 6 april 2022 is een maartbrief 2022 verschenen. Dit is geen circulaire. Wel geeft deze brief een eerste beeld van de gevolgen voor individuele gemeenten van de belangrijkste maatregelen uit het landelijke coalitieakkoord, die betrekking hebben op het gemeentefonds (accres en opschalingskorting). Ook is het ingroeipad van de herijking van het gemeentefonds bijgesteld. 

Het ingroeipad - het pad waarmee gemeenten naar de nieuwe verdeling ingroeien – is beperkt tot 3 jaar. Dit wil zeggen dat de invoering van het nieuwe verdeelmodel tijdig wordt geëvalueerd en dat aan de hand van deze evaluatie wordt besloten over het traject 2026 en verder.

Ook is het (nadelige) effect van het ingroei pad veranderd. Het eerste jaar(2023) is niet op maximaal € 15 per inwoner gezet, maar op maximaal € 7,50 per inwoner. De stappen zijn nu voor 2023 (€ 7,50 per inwoner), voor 2024 (€ 22,50 per inwoner) en voor 2025 (€ 33 per inwoner).

Maartbrief 2022 – Accresverhoging en opschalingskorting
Bij Voorjaarsnotabesluitvorming zal een actualisatie van het accres plaatsvinden en meer inzicht worden gegeven in andere posten uit het landelijk coalitie akkoord die voor gemeenten relevant zijn.
Wij maken bij de verwerking van de circulaires over de algemene uitkering gebruik van de expertise van Lias Pauw. Deze adviseert rekening te houden met een lagere algemene uitkering dan in de maartbrief is opgenomen, omdat mogelijk niet het volledige regeerakkoord kan worden uitgevoerd. Ook recente ontwikkelingen, zoals de oorlog in de Oekraïne, stijgende (energieprijzen) prijzen, de uitspraak over de spaartaks etc. zal effect hebben op de uitvoering van het regeerakkoord. De opgenomen verhoging van het accres als genoemd in de maartbrief, is in deze kaderbrief derhalve gemiddeld € 0,75 miljoen (structureel) per jaar lager opgenomen. 

De verwachting is dat de gemeenten over het definitieve effect bij de meicirculaire 2022 worden geïnformeerd.

Indexatie
De begroting van de gemeente Stichtse Vecht is op lopende prijzen opgesteld. Bij de raming van de algemene uitkering, de loonkosten en kosten verbonden partijen (voor zover bekend) wordt meerjarig uitgegaan van geïndexeerde bedragen. Het (voordelige) verschil wordt als stelpost opgenomen in het programma bestuur. Jaarlijks wordt in aanloop naar de begroting de stelpost geactualiseerd met de meest recente prijsverwachting, alvorens deze wordt ingezet voor de benodigde indexering van uitgaven en subsidies. Er wordt in principe niet meer ingezet dan nodig is aan indexatie en beschikbaar is in deze stelpost. Bij de begroting zal het besluit worden genomen over de toe te kennen indexering op uitgaven en subsidies. De tot nu toe opgegeven posten voor indexering worden in dat traject betrokken. Ook willen we in de periode richting de begroting de voordelen en nadelen van de methodiek van lopende prijzen versus constante prijzen evalueren. 

Beschikbaar houden decentralisatie uitkeringen sociaal domein
In de decembercirculaire zijn middelen toegevoegd voor het robuust rechtsbeschermingssysteem, versterking van de ondersteuning van de wijkteams en verhoging van de zorgsalarissen. Deze middelen moeten beschikbaar worden gehouden voor deze doelen en zullen op basis een plan dat in 2022 wordt opgesteld of een contractuele afspraak beschikbaar worden gesteld.

Hogere rentekosten
De liquiditeitenplanning voor de komende meerjarenbegroting is geactualiseerd. Dit leidt tot hogere rentelasten voor de jaren tot en met 2025. In de liquiditeitenplanning is gerekend een investeringsomvang van € 15 miljoen per jaar en een rentepercentage van 2%. 

Hogere kosten Wmo voorzieningen en huishoudelijke hulp
Bij de jaarrekening 2021 kwam naar voren dat € 0,9 mln. meer is uitgegeven aan WMO voorzieningen collectief vervoer, hulpmiddelen en woningaanpassingen (€ 0,3 mln.) en huishoudelijke hulp (€ 0,6 mln.). Oorzaak van de hogere uitgaven is een toenemende vraag, die is toe schrijven aan meer inzet door vergrijzing en het abonnementstarief (lage drempel) en grotere ondersteuningsvraag. Ook zijn de tarieven voor dienstverlening gestegen. Dit effect was nog niet voorzien in de begroting 2023. 

De verwachting is dat de uitgavenstijging doorzet de komende jaren. In 2023 is € 1,85 mln. structureel extra budget nodig om wederom hogere kosten op te vangen. Om de begroting 2023 op het niveau van de jaarrekening 2021 te krijgen is € 0,8 miljoen extra budget nodig. Het verschil (€ 1,05 miljoen) met 2021 betreft een hogere opgave van € 0,2 miljoen van de collectief vervoerskosten door de provincie en een 10% stijging van de kosten over 2022 en 2023 van de kosten voor huishoudelijke hulp (0,7 mln.) en woningaanpassingen (€ 0,1 mln.). 

Voor 2024 is ook nog een verhoging van 5% toegepast voor de kosten van huishoudelijke hulp en woningaanpassingen. We verwachten hiermee de stijgingen te kunnen opvangen. Bij de begroting van 2024 zal een herbeoordeling van deze uitgaven plaatsvinden

Overige structurele exploitatiebudgetten

Uittreding gemeente Weesp uit GR RHCVV
Door de beoogde uittreding van gemeente Weesp uit de GR RHCVV per 1 januari 2024 ontstaat een extra structurele last van € 75.000. Deze stijging wordt de eerste jaren (t/m 2027) voor een (steeds kleiner) deel opgevangen door de uittredingsvergoeding die gemeente Weesp betaalt. De uittredingsdatum, uittredingsvergoeding en impact op de begroting staan nog niet vast. Genoemde bedragen zijn een inschatting. Ook wordt momenteel een onderzoek uitgevoerd naar de toekomst van RHCVV. Hier zullen naar verwachting aanvullende kosten uit voortkomen. Dit wordt afzonderlijk aan de raad voorgelegd.

Modernisering Archiefwet
Op grond van de Archiefwet dienen archiefbescheiden die niet voor vernietiging in aanmerking komen en ouder zijn dan twintig jaar overgebracht te worden naar een archiefbewaarplaats (RHCVV). Dit betekent dat de archieven van de voormalige gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen van 2000 tot 2010 uiterlijk in 2030 moeten zijn geïnventariseerd, bewerkt en overgebracht. Door de modernisering van de Archiefwet wordt de overbrengingstermijn teruggebracht naar 10 jaar. Dit betekent dat het archiefblok 2011-2020 Stichtse Vecht in 2030 overgebracht moet zijn.

Toegankelijkheid website
De toegankelijkheidsvereisten zijn aangescherpt. Om te voldoen aan de vereisten moeten applicaties, intranet en websites steeds worden aangepast aan de wettelijke kaders en de informatiebeveili-gingsvereisten en auditvereisten. Het is belangrijk dat we als organisatie voldoen aan de vereisten, ook om te voorkomen dat geldboetes opgelegd worden.

Actieplan huisvesting statushouders
In 2022 is het actieplan huisvesting statushouders vastgesteld door het college. We verwachten hierdoor in de komende jaren een toename van het aantal statushouders in Stichtse Vecht. Dit heeft gevolgen voor de bijstand, de bijzondere bijstand en het minimabeleid. Voor de bijstand verwachten we dit te kunnen opvangen binnen het bestaande budget. Voor de bijzondere bijstand en het minimabeleid is deze ruimte er niet. Het gaat onder andere over inrichtingskosten en diverse minimaregelingen, zoals het Kindpakket, de collectieve zorgverzekering en de U-Pas.

Ondersteuning van adviesraad sociaal domein
De afgelopen jaren zijn de kosten voor het inhuren van (administratieve) ondersteuning voor de Adviesraad Sociaal Domein gestegen met indexeringscijfers, die hoger zijn dan onze gemeentelijke compensatie voor inflatie. Hierdoor is het nodig om het budget voor (administratieve) ondersteuning van de Adviesraad Sociaal Domein structureel te verhogen met € 10.000 per jaar naar € 52.400.

Overige incidentele exploitatiebudgetten

Aanbesteding en implementatie Key2Burgerzaken
Het Burgerzakensysteem Key2Burgerzaken zal opnieuw moeten worden aanbesteed vanwege het verlopen van de huidige aanbestedingstermijn. Daarnaast is de huidige versie niet voldoende toegerust voor andere ICT-ontwikkelingen, zoals de digitalisering van diensten voor inwoners. Het gaat om een complexe kernapplicatie. Voor de aanbesteding is daarom inhuur van externe expertise nodig. Daarnaast zal er sprake zijn van implementatiekosten en extra kosten in verband met de migratie van gegevens.

Implementatie e-HRM systeem
In de Programmabegroting 2022 heeft uw raad incidenteel € 50.000 beschikbaar gesteld om een digitaal personeelsdossier in te richten. De volgende noodzakelijke stap in de professionalisering van  Human Resource management (HRM) is de implementatie van een E-HRM-systeem. Een e-HRM oplossing is een stap naar professionaliteit. Medewerkers en managers krijgen een plaats- en tijd onafhankelijke hulpmiddel gericht op ontwikkelen, informeren en managen. Het bevordert daarbij eigenaarschap en verantwoordelijkheid. De voorbereiding hiervoor is gestart en wij verwachten dit systeem in 2023 in te richten. De implementatiekosten van dit nieuwe systeem ramen wij in 2023 op 
€ 240.000.

Investeringen – kapitaallasten
Voor de kaderbrief is voor € 42,6 miljoen aan nieuwe investeringskredieten aangemeld, waar nog besluitvorming over moet plaatsvinden. In bijlage 1 is een specificatie opgenomen van deze investeringen.

In onderstaande tabel is de huidige stand van de investeringskredieten opgenomen.

Realistisch ramen is een belangrijk aandachtspunt voor de begroting 2023. Op basis van het verleden is het jaarlijkse investeringsvolume tussen de € 10 miljoen en € 15 miljoen haalbaar. 
Wat ook opvalt is dat nog voor € 40,2 miljoen aan de investeringen in 2022 moet worden besloten door de raad. In de Kaderbrief 2023 is dus vooral een investeringsbegroting voor 2022 opgenomen.

Voor de begroting 2023 zal een opdracht moeten worden geformuleerd om tot een meer realistische investeringsplanning en investeringsvolume te komen. Hierbij wordt ook de resterende investeringsopgave van de jaarrekening 2021 en de begroting 2022 meegenomen. Dit zal ook duidelijkheid geven of en hoe de volledige claim van de kapitaallasten van de € 42,6 miljoen moet worden opgenomen in de begroting 2023-2026. De opgenomen kredieten in bijlage 1 zijn met het vaststellen van de Kaderbrief 2023 derhalve enkel gereserveerd, maar nog niet beschikbaar.

Exploitatielasten structureel

Herijken aantal licenties
Door de instroom van (veel interim) personeelsleden binnen Gemeente Stichtse Vecht nemen de licentiekosten gemeentebreed voor applicaties toe. Voor Microsoft en Citrix licenties is dat al zichtbaar met een toename van € 55.000.

Beheer en onderhoud afvalcontainers
Bij de start van het project is in de beheer- en onderhoudskosten van de ondergrondse containers niet voorzien. Er is zodoende in de begroting geen budget voor deze nieuwe, additionele kosten. 

Exploitatielasten incidenteel

Nieuw financieel systeem
Het contract voor het huidige financiële systeem loopt af per 1 januari 2023. Momenteel loopt het project voor de aanbesteding van een vervangend financieel systeem. Afhankelijk van de uitkomst is de inschatting dat in 2023 € 60.000 nodig is voor implementatie van het nieuwe systeem.

Recruitment
In 2023 continueren wij de brede wervingsstrategie om geschikt personeel te werven voor onze vacatures. Gezien de huidige krappe arbeidsmarkt is het nodig om naast een passieve wervingsstrategie ook actief te werven en zo ook latent werkzoekenden te bereiken. Verschillende vacatures zijn door een krappe arbeidsmarkt ondanks vele inspanningen zeer moeilijk in te vullen. Dit wordt de komende jaren alleen maar moeilijker.  De inzet van specialistische wervingsbureaus is daardoor van groot belang. Wij ramen hiervoor een bedrag van € 62.500 in 2023 en 2024. Ook de inzet van extra tools en licenties achten wij noodzakelijk. Omdat de hiervoor bestemde budgetten niet toereikend zijn, stellen wij voor om deze budgetten in 2023 en 2024 te verhogen met  € 40.000.

Kostendekkende investeringen en exploitatielasten
Bij de structurele exploitatielasten en investeringen zijn uitgaven opgenomen met betrekking tot afvalstoffenheffing en begraafrechten. Het uitgangspunt voor het tarief is dat deze 100% kostendekkend is. Op grond van dit principe zijn deze uitgaven neutraal opgenomen. De uitgaven kunnen echter wel een effect hebben op het hoogte van het tarief. Dit zal richting de begroting moeten worden uitgewerkt.