Grondslagen voor resultaatbepaling
De jaarrekening is opgesteld volgens het stelsel van baten en lasten. Dit houdt in dat baten en lasten, ongeacht of ze tot betaling of ontvangst hebben geleid, worden toegerekend aan het betreffende boekjaar. Het boekjaar is gelijk aan het kalenderjaar. Indirecte kosten worden indien mogelijk direct toegerekend aan het betreffende taakveld. In andere gevallen worden deze (indien van toepassing) via verdeelsleutels, die vooraf zijn vastgesteld bij het opmaken van de begroting van het betreffende boekjaar aan de taakvelden toegerekend.
Grondslagen balans
De hiervoor opgenomen balans voldoet aan de voorschriften uit het BBV en de in de vorige alinea opgenomen algemene grondslagen. Deze voorschriften en grondslagen zijn gericht op een juiste en getrouwe waardering van de in de balans 2023 opgenomen activa en passiva.
Activa
Afschrijvingsmethode
Bij voorkeur kiezen we voor lineaire afschrijving. Bij uitzondering kan gekozen worden voor annuïtaire afschrijving, zoals bijvoorbeeld bij investeringen in riool en afval, waarvoor in principe kostendekkende tarieven worden gehanteerd.
Vaste activa
Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. Eventuele van derden verkregen specifieke investeringsbijdragen worden in mindering gebracht op het geactiveerde bedrag (artikel 62 lid 2 BBV) . Hierbij wordt de verkregen bijdrage als bate verantwoord.
Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio
Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden afgeschreven gedurende de restant looptijd van de lening van de betrokken geldlening.
Kosten van onderzoek en ontwikkeling van een bepaald actief
De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaar afgeschreven. De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling start bij ingebruikneming van het gerelateerde materiële vast actief.
Bijdrage aan activa in eigendom van derden
Bijdragen aan activa in eigendom van derden zijn gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak.
Materiële vaste activa
Materiële vaste activa worden gewaardeerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingprijs. De verkrijgingsprijs omvat de inkoopprijs en de bijkomende kosten. De vervaardigingsprijs omvat de aanschaffingskosten van de gebruikte grond- en hulpstoffen en de overige kosten, die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend. In de vervaardigingsprijs kunnen verder worden opgenomen: een redelijk deel van de indirecte kosten en de rente over het tijdvak die aan de vervaardiging worden toegerekend. In dat geval vermeldt de toelichting dat deze kosten worden geactiveerd.
Investeringen met economisch nut
Deze materiële vast activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investeringen in mindering gebracht.
Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven.
Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven
Wanneer investeringen grotendeels worden gedaan voor de volgende doelen, worden ze op de balans opgenomen in een aparte categorie: riolering, het inzamelen van huishoudelijk afval of rechten, die op grond van de art. 229, lid 1 a en b Gemeentewet worden geheven.
Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut
Investeringen met een maatschappelijk nut worden, evenals investeringen met een economisch nut, geactiveerd en over de verwachte toekomstige gebruiksduur afgeschreven. Vanaf 2017 mogen investeringen met een maatschappelijk nut niet meer ineens worden afgeschreven en mogen reserves niet meer in mindering worden gebracht. De verplichting om alle investeringen te activeren volgens de ‘nieuwe’ methode geldt alleen voor investeringen die vanaf het begrotingsjaar 2017 worden gedaan.
Bij vervreemding van het activum, wordt de restant boekwaarde ineens afgeschreven ten laste van de rekening van baten en lasten.
Financiële vaste activa
Onder financiële vaste activa vallen kapitaalverstrekkingen, leningen, overige langlopende leningen, uitzettingen in ’s Rijks schatkist met een rentetypische looptijd van één jaar of langer, uitzettingen in de vorm van Nederlands schuldpapier met een rentetypische looptijd van één jaar of langer en overige uitzettingen (waaronder beleggingen) met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. De waardering is tegen nominale waarde (verstrekte waarde, verminderd met aflossingen en andere terugontvangsten). Er wordt niet op afgeschreven. Bij noodzakelijke afwaardering van financiële activa wordt het verschil in één keer als een last genomen in de rekening van baten en lasten.
Voorraden
Onderhanden werk, gronden in exploitatie
De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken) en rentekosten, berekend zoals voorgeschreven in het BBV en de administratie- en beheerskosten.
Voor winstneming geldt de percentage- of completion methode: voor zover gronden zijn verkocht en opbrengsten zijn gerealiseerd kan tussentijds naar rato van de voortgang van de grondexploitatie winst worden genomen. Indien wordt voldaan aan de volgende voorwaarde, bestaat er voldoende zekerheid om winst te kunnen nemen:
Het resultaat op de grondexploitatie kan betrouwbaar worden ingeschat;
De grond (of het deelperceel) moet zijn verkocht;
De kosten zijn gerealiseerd (winst wordt naar rato van de realisatie gerealiseerd).
Zolang daarvan geen sprake is, worden de verkregen verkoopopbrengsten volledig op de vervaardigingskosten in mindering gebracht.
Uitzettingen, looptijd korter dan een jaar (artikel 39)
Vorderingen
Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt bepaald op basis van de geschatte inningskansen.
vorderingen met betrekking tot het jaar ‘rekeningjaar (2023)’ voor 100%
vorderingen met betrekking tot het jaar ‘rekeningjaar - 1 (2022)’ voor 75%
vorderingen met betrekking tot het jaar ‘rekeningjaar - 2 (2021)’ voor 50%
vorderingen met betrekking tot het jaar ‘rekeningjaar - 3 (2020)’ voor 25%
vorderingen met betrekking tot het jaar ‘rekeningjaar - 4 of ouder’ voor 0%
Liquide middelen
De liquide middelen staan ter vrije beschikking en worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Overlopende activa
De posten worden verantwoord tegen de nominale waarde. Het betreft vooruitbetaalde bedragen die betrekking hebben op 2024, maar al in 2023 zijn voldaan en nog te ontvangen bedragen die betrekking hebben op 2023 en overige overlopende activa.
Vaste passiva
Eigen vermogen
Onder het eigen vermogen zijn opgenomen: de algemene- en bestemmingsreserves en het saldo van de rekening van baten en lasten. De reserves worden onderscheiden naar:
• de algemene reserve;
• overige bestemmingsreserves.
Voorzieningen
Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de (voormalig) wethouders is echter tegen contante waarde van de toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. De onderhoudsegalisatievoorzieningen zijn gebaseerd op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel) van de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die daarvoor zijn geformuleerd.
Vaste schulden langer of gelijk aan 1 jaar
Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.
Vlottende schulden < 1 jaar
De kortlopende schulden met een looptijd niet langer dan 1 jaar, zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.
Overlopende passiva
De posten worden verantwoord tegen de nominale waarde. Het betreft vooruitontvangen bedragen die betrekking hebben op 2024, maar al in 2023 zijn ontvangen, nog te betalen bedragen die betrekking hebben op 2023 en overige overlopende passiva.
Niet uit de balans blijkende verplichtingen en rechten
Onder de niet uit de balans blijkende verplichtingen en rechten wordt verstaan:
borg- en garantstellingen die door de gemeente zijn afgegeven aan derden;
huur- en leaseverplichtingen naar derden;
overige verplichtingen en rechten.
Eigen bijdragen op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning
Een aanvrager van een voorziening, zoals hulp in de huishouding, ondersteuning of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget) is op grond van de Wmo een eigen bijdrage verschuldigd. Het CAK is het publiekrechtelijk zelfstandig bestuursorgaan (zbo) dat door de wetgever is belast met de berekening, oplegging en incasso van de eigen bijdrage. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de Wmo geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat de gemeente bij de verantwoording van deze eigen bijdragen steunt op de informatie van het CAK en niet zelfstandig geheel sluitend de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid van de eigen bijdragen hoeft te controleren.
Grondslagen voor de rechtmatigheidsverantwoording
De in de jaarrekening opgenomen rechtmatigheidsverantwoording is opgesteld op basis van de kaders zoals besloten in de financiële verordening en het daarbij horende normenkader en op basis van de kadernota rechtmatigheid. Daarnaast betrekken we hierbij ook de gedragslijn van de afgelopen jaren waarbij afwijkingen na de Bestuursrapportage worden gemeld in de jaarrekening. Dat betekent dat:
- De rechtmatigheidsverantwoording toeziet op de financiële rechtmatigheid van baten, lasten, balansmutaties, alsmede de baten en lasten inzake de specifieke uitkeringen op grond van art. 17 Financiële-verhoudingswet;
- De financiële rechtmatigheid waaronder het begrotingscriterium, het voorwaardencriterium en het misbruik & oneigenlijk gebruik criterium omvat:
-
-
Voor het begrotingscriterium geldt dat alle overschrijdingen van lasten en investeringskredieten onrechtmatig zijn, waarbij een aantal categorieën in het normenkader is beschreven staan wanneer deze overschrijdingen acceptabel zijn. Deze categorieën zijn hieronder opgenomen.
Voor over- en onderscheidingen van baten, overschrijdingen van lasten en overschrijdingen van investeringskredieten geldt dat deze als onrechtmatig zijn aangemerkt indien ze niet tijdig aan de gemeenteraad zijn gemeld.
Een belangrijk aspect bij deze beoordeling is of afwijkingen tijdig met een begrotingswijziging zijn aangepast en/of tijdig zijn gemeld aan de gemeenteraad. De algemene gedragslijn in Stichtse Vecht is dat afwijkingen gedurende het jaar niet leiden tot een begrotingswijziging. Er is één regulier moment voor een begrotingswijziging gedurende het jaar en dat is in september als de raad de Bestuursrapportage vaststelt, waarin de afwijkingen zijn toegelicht op basis van peilmoment 1 mei. Er wordt dan een begrotingswijziging gemaakt van budget neutrale wijzigingen en afwijkingen, die bij elkaar budget neutraal zijn en er redelijke mate van zekerheid is dat de afwijking zich ook zal voordoen.
- Voor het voorwaardencriterium bestaat de norm uit het normenkader zoals op 5 maart 2024 door de gemeenteraad is vastgesteld;
- Ten aanzien van het M&O criterium heeft de Gemeente Stichtse Vecht geen nota M&O beleid. Voorschriften voor het voorkomen en opsporen van misbruik en oneigenlijk gebruik zijn opgenomen in wet- en regelgeving uti het normenkader.
- De rechtmatigheidsverantwoording is opgesteld binnen de kaders van de kadernota rechtmatigheid 2023 van de Commissie BBV alsmede onze eigen financiële verordening. Dit betekent dat:
-
- Een verantwoordingsgrens van 3% (zijnde € 5.702.970) is gehanteerd waarboven cumulatieve fouten en onduidelijkheden in de rechtmatigheidsverantwoording worden opgenomen;
- Een rapporteringstolerantiegrens van € 50.000,- is gehanteerd waarboven fouten en onduidelijkheden in de paragraaf bedrijfsvoering worden opgenomen.
Categorieën normenkader
In het normenkader gelden 5 categorieën om te bepalen of een onrechtmatigheid al dan niet acceptabel is. Deze 5 categorieën zijn:
1. Begrotingsafwijkingen welke passen binnen het beleid
Acceptabel zijn:
-
-
- Begrotingsafwijkingen als gevolg van bestaand beleid die in de Bestuursrapportage zijn toegelicht of waarover de raad na de Bestuursrapportage is geïnformeerd.
- Begrotingsafwijkingen zijnde kostenoverschrijdingen die gecompenseerd worden door direct gerelateerde inkomsten.
- Begrotingsafwijkingen die ontstaan zijn door een gewijzigde regelgeving ten opzichte van de begroting.
Niet acceptabel zijn:
-
-
- Begrotingsafwijkingen die ten onrechte niet eerder aan de raad zijn gemeld.
2. Begrotingsafwijkingen welke niet passen binnen het beleid
Acceptabel zijn:
-
-
- Begrotingsafwijkingen die voorafgaand aan het uitvoeren van het beleid met instemming van de gemeenteraad tot stand zijn gekomen.
Niet acceptabel zijn:
-
-
- Begrotingsafwijkingen die niet voorafgaand aan de vaststelling van het beleid de instemming van de gemeenteraad hebben of ter kennis van de gemeenteraad zijn gebracht.
3. Administratieve fouten
Acceptabel zijn:
-
-
- Begrotingsafwijkingen veroorzaakt door een administratieve fout of autonome ontwikkeling, die na correctie per saldo geen begrotingsafwijking opleveren.
Niet acceptabel zijn:
-
-
- Begrotingsafwijkingen door het verantwoorden in een verkeerd boekjaar.
4. Grondexploitaties
Acceptabel zijn:
-
-
- Begrotingsafwijkingen die geen afwijking veroorzaken in de totale kosten en opbrengsten van de laatst vastgestelde exploitatieopzet.
Niet acceptabel zijn:
-
-
- Begrotingsafwijkingen die een afwijking veroorzaken in de totale kosten en opbrengsten van de laatst vastgestelde exploitatieopzet en daarin opgenomen konden worden.
5. Investeringen
Kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren
Acceptabel zijn:
-
-
- Hogere afschrijvings- en financieringslasten in volgende jaren.
- Kostenoverschrijding op investeringskredieten door aanbestedingen, indexering of andere marktomstandigheden bij gelijkblijvend beleid.
Niet acceptabel zijn:
-
-
- Kostenoverschrijding op investeringen door wijziging in beleid.
Overig
Bij de financiële cijfers worden lasten met een positief getal weergegeven en baten met een negatief getal. Dat betekent dat een positief saldo met een negatief getal wordt weergegeven en een negatief saldo met een positief getal. Onttrekkingen uit de reserves zijn voor de exploitatie een bate en dus een negatief getal. Toevoegingen aan de reserves zijn lasten voor de exploitatie en dus een positief getal. Voor de leesbaarheid is gekozen om bedragen af te ronden op € 1.000. Het kan gebeuren dat hierdoor bij afronding een minimaal verschil optreedt. Daar waar bedragen op € 1 staan, wordt dit toegelicht.