Algemeen

Inleiding en leeswijzer

Terug naar navigatie - Inleiding en leeswijzer - Inleiding

De planning- en controlcyclus is een jaarlijks terugkerende cyclus waarin we vooruitblikken op de komende jaren (planning) en terugkijken op het afgelopen jaar (control). Het gaat om de taken die we uitvoeren, de resultaten die we samen hebben behaald én nog gaan behalen en dat met een solide financiële basis. Als gemeente streven we naar transparantie met concrete en meetbare effecten.

 

 

Voor u ligt de Bestuursrapportage 2025. De Bestuursrapportage is onderdeel van de planning- en controlcyclus en is een tussentijds verantwoordings- en bijsturingsinstrument voor de uitvoering van de Programmabegroting 2025.

In de Bestuursrapportage geven wij u een eerste inzicht in het te verwachten financiële en beleidsmatige beeld voor 2025. Per programma geven we de beleidsmatige stand van zaken weer per 1 mei 2025 en de financiële prognose voor het einde van het jaar (gebaseerd op de realisatie tot en met eind april 2025).

Leeswijzer

Terug naar navigatie - Inleiding en leeswijzer - Leeswijzer

In de Bestuursrapportage is per programma de beleidsverantwoording en de financiële prognose per 1 mei 2025 opgenomen. In de Bestuursrapportage wordt de voortgang op de benoemde mijlpalen in de Programmabegroting 2025 behandeld. De mijlpalen uit de Programmabegroting 2025 is niet het enige wat het college uitvoert, maar wel waarover in deze Bestuursrapportage wordt gerapporteerd. 

Beleidsverantwoording
In de beleidsverantwoording zijn de volgende onderdelen opgenomen, waarbij de mijlpalen de stand van zaken per 1 mei 2025 weergeven:

  • De eerste W-vraag (Wat willen we bereiken?) uit de begroting 2025
    Voor de leesbaarheid is alleen de vraag herhaald. De toelichting uit de begroting is niet herhaald.
  • De tweede W-vraag (Wat gaan we ervoor doen ?) uit de begroting 2025
    Voor de leesbaarheid is alleen de vraag herhaald. De toelichting uit de begroting is niet herhaald.
  • De bijbehorende mijlpalen
    Waarmee het resultaat van de tweede W vraag concreter wordt gemaakt.

Onder het kopje ‘realisatie’ staat hoe het ervoor staat met de mijlpalen (of met de tweede W-vraag als er geen mijlpaal is). We gebruiken daarbij een kleurcode:
•    Groen: mijlpaal is behaald op 1 mei 2025.
•    Oranje: mijlpaal is op 1 mei nog niet behaald, maar wordt in 2025 wel gehaald.
•    Rood: mijlpaal wordt in 2025 niet gehaald.
Let op: als er meerdere mijlpalen horen bij één W-vraag, dan geldt de kleurcode voor alle mijlpalen samen. Dus: alleen als álle mijlpalen op 1 mei zijn behaald, krijgt het geheel een groen label.

Financiële prognose
De raad heeft de kaders voor de Bestuursrapportage vastgesteld in de financiële verordening. Zo bevat de tussentijdse rapportage een toelichting op afwijkingen van lasten en baten per taakveld groter dan € 50.000 en op afwijkingen met politieke relevantie.

Bij de presentatie van de prognoses worden:

  • Salarissen en inhuur ten laste van de loonsom op totaalniveau beoordeeld en de uitkomst bij programma 1 verwerkt bij het taakveld 'overhead'.
  • Afschrijvingen en rente op totaalniveau beoordeeld. De uitkomst van de rente wordt bij programma 1 verwerkt bij het taakveld 'treasury'. De vrijval van de afschrijvingen worden verwerkt bij de betreffende programma's.
  • De mutaties in reserves en voorzieningen en uitgaven ten laste van reserves en voorzieningen gelijkgesteld aan de begroting, tenzij de afwijking nu al dermate duidelijk is of politiek relevant is om mee te nemen.

Net als in de voorgaande jaren is er per programma een budgetneutrale begrotingswijziging opgenomen. Dit zijn significante wijzigingen over de programma’s heen en volume verhogende wijzigingen waaraan de raad goedkeuring moet geven. De begrotingswijziging wordt vooral gemaakt voor grotere afwijkingen, waarbij met een redelijke mate van zekerheid is vast te stellen dat ze gaan plaatsvinden en waarvoor dekking beschikbaar is. 
Daarnaast is er een aparte begrotingswijziging met de belangrijkste prognoses en de voorgestelde dekkingsmiddelen opgenomen. Door deze begrotingswijziging bij de Bestuursrapportage te voegen, voorkomen we dat we bij de rechtmatigheidsverantwoording in de jaarrekening 2025 begrotingsonrechtmatigheden moeten melden, terwijl deze al door de raad zijn vastgesteld.

Bijlagen
In bijlage 1 is een actualisatie opgenomen van de investeringsplanning. Zoals in de Kadernota 2026 vermeld wordt er gewerkt aan een realistische en uitvoerbare investeringsagenda voor de jaren 2025 t/m 2030. De uitkomsten hiervan worden in deze Bestuursrapportage en in de Programmabegroting 2026 verwerkt.

Toelichting tabellen
Bij de financiële cijfers worden lasten / nadeel met een negatief getal weergegeven en baten / voordeel met een positief getal. Onttrekkingen uit de reserves zijn voor de exploitatie een bate en dus een positief getal. Toevoegingen aan de reserves zijn lasten voor de exploitatie en dus een negatief getal. 

Voor de leesbaarheid is gekozen om bedragen af te ronden op € 1.000. Wanneer daarvan wordt afgeweken, dan wordt dat bij de tabel aangegeven. Het kan gebeuren dat hierdoor bij de tabellen een minimaal verschil optreedt door deze afrondingen. 

Financieel beeld

Financieel beeld 2025 - samenvatting

Terug naar navigatie - Financieel beeld - Financieel beeld 2025 - samenvatting

Omschrijving

In onderstaande tabel staat de financiële prognose van het verwacht resultaat over 2025 per programma  Het verwachte resultaat komt uit op € 4.032.000 nadelig. 

De begroting 2025 start met een voordelig saldo van € 102.000. Het totaal aan verwachte nadelige afwijkingen ten opzichte van dit begrotingssaldo bedraagt € 10.657.000. In onderstaande tabel zijn een aantal dekkingsmogelijkheden opgenomen voor een bedrag van € 6.523.000, die bijdragen aan het verminderen van het tekort. Het verwachte resultaat komt hiermee op € 4.032.000 nadelig.

Excel-tabel

Financiële prognose afwijkingen per programma (bedragen x € 1.000) Bedrag
Begrotingssaldo 2025 102
Verwachte financiële afwijkingen
Bestuur -4.270
Veiligheid 320
Fysiek 2.489
Sociaal -8.465
Samenleving -731
Totaal verwachte financiële afwijkingen -10.657
Verwacht resultaat 2025 -10.555
Dekkingsmogelijkheden
September- en decembercirculaire 2024 788
Meicirculaire 2025 2.315
Loonsom voordeel n.a.v. CAO akkoord 1.900
Kapitaallasten 2025 1.520
Totaal dekkingsmogelijkheden 6.523
Totaal (negatief bedrag = nadeel; positief bedrag = voordeel) -4.032

Toelichting financiële prognose afwijkingen per programma

Terug naar navigatie - Financieel beeld - Toelichting financiële prognose afwijkingen per programma

Voor programma 1 Bestuur wordt het nadelige effect voornamelijk veroorzaakt door de indexatie van pensioenen oud-bestuurders van € 0,5 miljoen  en sparen we € 0,5 miljoen om de overdracht van de pensioenen per 01-01-2028 te financieren. Daarnaast lopen er diverse ICT-projecten voor o.a. informatiebeheer, de ICT-infrastructuur en dataveiligheid. Daar is een bedrag van € 1,2 miljoen mee gemoeid. Ook wordt er ingezet op de doorontwikkeling van de organisatie door o.a. de implementatie van de effectevaluatie voor € 0,6 miljoen en wordt € 1,3 miljoen vanuit de diverse circulaires in een stelpost gestort, om bepaalde lasten in andere programma’s te dekken.  Tenslotte maken we ook extra kosten voor de Tweede Kamer verkiezingen voor € 0,4 miljoen. Omdat het Rijk nog geen duidelijkheid heeft gegeven over de bijdrage aan de verkiezingen, zijn mogelijke baten hiervoor nog niet opgenomen. Hiertegenover staat een voordelig effect van € 0,2 miljoen op de kapitaallasten en  verwachten we hogere opbrengsten voor de OZB van € 0,9 miljoen.

Het voordeel op programma 2 Veiligheid is € 0,3 miljoen. Dit wordt vooral veroorzaakt door lagere bijdrage voor de VRU (€ 0,1 miljoen) en door hogere baten uit een uitkering van VRU vanuit het positieve resultaat over 2024 (€ 0,2 miljoen).

Voor programma 3 Fysiek bestaat het voordeel met name uit de vrijval van de dotatie aan de voorziening wegen van € 2,5 miljoen en zijn de kapitaallasten € 1,2 miljoen lager.  De voorziening wegen is in 2024 omgezet naar een reserve. Daardoor is de dotatie in 2025 niet toegevoegd aan de voorziening/reserve, maar aan het budget voor klein onderhoud wegen. Hierdoor wordt in 2025 2025 eenmalig een onderbesteding van € 2,5 miljoen verwacht. In de Begroting 2026 wordt dit opgelost. Daarnaast ontvangt de gemeente minder belastingen voor riool en afval (€ 0,5 miljoen).

Het nadelig effect bij programma 4 Sociaal wordt voornamelijk veroorzaakt door kosten voor de huisvesting van een consultatiebureau voor € 0,5 miljoen en  de hogere kosten voor jeugdhulp (€ 7,1 miljoen), de beoogde besparing door te investeren in het voorveld wordt in 2025 nog niet gerealiseerd. Er gaat wat tijd overheen voordat de effecten van de investering in het voorveld zichtbaar worden. Het Rijk heeft dit ook erkend door in de meicirculaire 2025 extra middelen ter hoogte van € 1,1 miljoen beschikbaar te stellen voor jeugdhulp.

Het nadelige effect op programma 5 Samenleving is € 0,4 miljoen. Dit wordt vooral veroorzaakt door onderwijshuisvesting (€ 0,2 miljoen) en hogere energiekosten bij ‘t Kikkerfort (€ 0,2 miljoen).

Toelichting dekkingsmogelijkheden

Terug naar navigatie - Financieel beeld - Toelichting dekkingsmogelijkheden

September- en decembercirculaire 2024
Voorgesteld wordt om de extra middelen vanuit de September- en Decembercirculaire 2024 van € 1,2 miljoen in te zetten voor:

  • het op peil brengen van de onderhoudsvoorzieningen (€ 220.000) 
  • het toewijzen van doeluitkering 'Decentrale uitkering Openbare bibliotheken 2025-2026' van € 195.000
  • het restant te gebruiken als algemeen dekkingsmiddel.

Meicirculaire 2025
Voorgesteld wordt om de extra middelen vanuit de meicirculaire 2025 van € 2,3 miljoen (incl. € 1,1 miljoen voor jeugdhulp) in te zetten voor:

  • hogere kosten voor TIM SV gedeeltelijk (€ 1,1 miljoen) op te vangen
  • het restant te gebruiken als algemeen dekkingsmiddel.

Loonsom voordeel n.a.v. CAO akkoord
De loonsom is in de begroting 2025 geïndexeerd met 6,6%, aangezien de loonstijging vanuit het CAO akkoord lager is, ontstaat hier een voordeel van € 1,9 miljoen op de vaste formatie. Dit voordeel wordt ingezet als dekking voor de inhuur van extern personeel.

Kapitaallasten
Na het doorschuiven van investeringen uit 2024 naar 2025 of later, is er een voordeel van € 1,5 miljoen op de kapitaallasten in 2025. Voorgesteld wordt om dit te gebruiken als algemeen dekkingsmiddel.

Begrotingswijziging 2025

Terug naar navigatie - Financieel beeld - Begrotingswijziging 2025

Omschrijving

De financiële afwijkingen zoals in deze Bestuursrapportage staan vermeld, verwerken wij niet in een begrotingswijzing. Bij de Jaarstukken 2025 komen de resultaten tot uiting. De rapportage is bedoeld om de raad tussentijds te informeren. De neutrale wijzigingen zijn verzameld in deze begrotingswijziging en voor de toelichting op de neutrale wijzigingen wordt verwezen naar de "Bestuursrapportage 2025".  

Ontwikkeling algemene reserve

Terug naar navigatie - Financieel beeld - Ontwikkeling algemene reserve

Omschrijving

Het verloop van de algemene reserve is in onderstaande tabel weergegeven.

Excel-tabel

Verloop Algemene reserve (bedragen x €1.000) Bedrag
Saldo 31 december 2024 16.571
Stortingen
Begroting 2025 102
Besluit jaarrekening 2024: rekeningsaldo 2024 3.039
Onttrekkingen
Kadernota 2025: incidenteel algemene reserve 0
Voorstel jaarrekening 2024: budgetoverheveling vanuit 2024 naar 2025 -1.262
Voorstel jaarrekening 2024: toevoeging aan bestemmingsreserve Oostelijke Vechtplassen -846
Saldo 27 juni 202? (na besluitvorming jaarrekening 2024) 17.604
AF: mutatie verwacht saldo Bestuursrapportage 2025 -4.032
Prognose saldo 31 december 2025 13.572